صفر تا صد حقوق صاحبان سهام در صورت های مالی

طبق گفته ی شرکت حسابداری،ترکیب این بخش از ترازنامه واحدهای تجاری را شکل حقوقی آنها مشخص می کند. به طور کلی واحدهای تجاری به دو گروه سهامی و غیر سهامی تفکیک می شوند. از آنجا که منظور ما از واحدهای تجاری شرکت های سهامی است، تنها به توضیح بخش حقوق صاحبان سهام این شکل از واحدهای تجاری می پردازیم:

همانگونه که می دانید در معادله حسابداری تفاوت میان دارایی ها و بدهی ها، سرمایه مالکانه است که در شرکت های سهامی به آن حقوق صاحبان سهام می گویند. معمولا حقوق صاحبان سهام برمبنای منبع تامین کننده آن تفکیک می گردد. قانون تجارت نیز مبنای دیگری برای تفکیک مولفه های تشکیل دهنده حقوق صاحبان سهام می باشد. براساس قانون تجارت، مبلغ سرمایه قانونی و افزایش و کاهش آن دارای الزامات خاصی است و بنابراین باید به طور مجزا انعکاس یابند. همچنین براساس مواد 138 و 140 قانون تجارت، یک بیستم از سود قابل تخصیص باید به اندوخته قانونی منتقل شود تا زمانی که اندوخته قانونی به ده درصد سرمایه شرکت برسد. این اندوخته قابل انتقال به سرمایه نیست و تحت هیچ شرایطی به جز شرایط تصفیه قابل تقسیم نمی باشد.

سرمایه

زمانی که یک شرکت سهامی برای تامین مالی اقدام به انتشار سهام می کند. در حقیقت سرمایه و دارایی هایش را معادل وجه نقد دریافتی افزایش می دهد. تفاوت میان مبلغ اسمی سهم و مبلغ دریافتی شرکت را صرف/کسر سهام می گویند.

شرکت های سهامی مجاز به انتشار دو نوع سهام عادی و ممتاز هستند. در ایالات متحده و کشورهای غربی سهام ممتاز به سهامی اطلاق می شود که دارنده آن حداقل نسبت به دریافت مبلغ ثابتی براساس درصدی از ارزش اسمی سهام خود محق است، همچنین به هنگام تصفیه نسبت به سهامداران عادی در اولویت قرار دارند. ولی در ایران به دلیل ضرورت مطابقت قوانین با شرع مقدس اسلام، ایمن گونه حقوق برای سهامداران ربوی تلقی می شود و تنها امتیازاتی مربوط به حق رای برای آنها در نظر گرفته می شود. در حقیقت، سهام ممتاز تصریح شده در قوانین ایران، بیش از آنکه شبیه به سهام ممتاز باشد، نوعی سهام عادی با امتیاز ویژه می باشد.

اندوخته ها

اندوخته ها مبالغی هستند که شرکت به منظور تقویت بنیه مالی، ملاحضات مدیریتی، الزامات قانونی و همچنین حفظ حقوق بستانکاران، یا استفاده از مزایای مالیاتی از سود قابل تقسیم شرکت ها کسر می شود. توزیع این مبالغ بین سهامداران محدود یا ممنوع می باشد. مثلا تهیه اندوخته قانونی براساس قانون تجارت الزامی است و تقسیم آن بجز در زمان تصفیه ممنوع می باشد، اما تهیه اندوخته طرح و توسعه اختیاری است و شرکت می تواند به شرط تصویب مجمع به تقسیم آن اقدام نماید. در صورتی که افزایش سرمایه شرکت ها از محل اندوخته های اختیاری یا سود انباشته صورت گیرد در حقیقت سهامداران از مزایای مالیاتی عدم تقسیم سود استفاده نموده اند.

اندوخته قانونی، اندوخته طرح و توسعه و اندوخته عمومی از جمله اندوخته هایی هستند که معمولا در ترازنامه شرکت ها یافت می شود.

سود (زیان) انباشته

 عنوان سود (زیان) انباشته، مجموع سود های تقسیم نشده یا تخصیص نشده را پس از کسر زیان های وارده نشان می دهد. این مبلغ نشان دهنده ی سرمایه گذاری مجدد سهامداران از محل درآمدهای حاصل از فعالیت های شرکت می باشد.

صورت سود و زیان

صورت سود و زیان گزارش، عملکرد مالی مربوط  به یک دوره مالی واحد تجاری می باشد. براساس استاندارد نحوه ارائه صورت های مالی، صورت سود و زیان باید حداقل حاوی اقلام اصلی زیر باشد:

1.درآمدهای عملیاتی

2.هزینه های عملیاتی

3.سود یا زیان عملیاتی

4.هزینه های مالی

5.سایر درآمدها و هزینه های غیر عملیاتی

6.مالیات بر درآمد

7.سود یا زیان فعالیت های عادی

8.اقلام غیر مترقبه

9.سهم اقلیت

10.سود یا زیان خالص

براساس همین استاندارد، علاوه بر موارد بالا، ممکن است به موجب سایر استاندارد های حسابداری ارائه اقلام اصلی و جمع های فرعی دیگری نیز در صورت سود و زیان الزامی باشد یا برای ارائه عملکرد مالی واحد تجاری به نحو مطلوب، ضرورت داشته باشد.

چنانچه وقوع برخی رویدادها، صرف نظر از ماهیت غیر معمول یا تناوب آن، در محیط حاکم بر عملیات واحد تجاری (اعم از اقتصادی،مقرراتی،جغرافیایی و غیره) مورد انتظار باشد، آثار آنها بر عملیات واح تجاری در زمره فعالیت های عادی تلقی می شود. اقلام غیر مترقبه نیز، اقلامی با اهمیت و بسیار غیر معمول هستند که منشا آنها رویدادهایی خارج از فعالیت های عادی شرکت می باشد و انتظار نمی رود به طور منظم یا مکرر واقع شود. مصادره اموال شرکت در یک کشور خارجی و یا بلایای طبیعی نمونه هایی از این اقلام هستند. بنابراین دو ویژگی تکرارشوندگی و معمول بودن، وجه تمایز درآمدها و هزینه ها از یکدیگر می باشند.

درآمد

درآمد را افزایش در حقوق صاحبان سهام به استثنای آورده صاحبان سرمایه تعریف می کنند. مفهوم درآمد، هر دو گروه ((درآمد عملیاتی)) و ((درآمد غیر عملیاتی)) را در بر می گیرد. درآمد عملیاتی، درآمدی است که از فعالیت اصلی و مستمر واحد تجاری حاصل می گردد و با عناوین مختلفی از قبیل فروش، حق الزحمه، سود تضمین شده، سود سهام و حق امتیاز نشان داده می شود.

نوشته شده توسط شرکت حسابداری و مالی آینده سازان فراز کام

برچسب ها: شرکت حسابداری حقوق صاحبان سهام اندوخته قانونی شرکت سهامی